Ένα σκαθάρι γεννιέται...
Ο «πρωτότοκος» της εταιρίας Volkswagen γεννιέται στις 22 Ιουνίου του 1934 και κατασκευάζεται στα Γερμανικά εργοστάσια, χωρίς διακοπή, μέχρι τις 19 Ιανουαρίου 1978, ενώ το τελευταίο Μεξικάνικο «Σκαθάρι» βγαίνει από το εργοστάσιο της Puebla στις 30 Ιουλίου 2003.
Η ιστορία του «σκαθαριού» («σκαραβαίος» στα Ελληνικά) ξεκινάει την δεκαετία του '20, με το όραμα του Ferdinand Porsche να κατασκευάσει ένα φθηνό και αξιόπιστο «λαϊκό» αυτοκίνητο („Volksauto“), ενώ ακόμα εργάζεται στην αυτοκινητοβιομηχανία Daimler. Όταν αργότερα εγκαταλείπει την Daimler για να ιδρύσει την δική του εταιρία, την Porsche GmbH, ξαναβάζει το παλίο του σχέδιο σε εφαρμογή: Παράλληλα με τα πολυτελή αυτοκίνητα που σχεδιάζει για την εταιρία Wanderer και τα αγωνιστικά αυτοκίνητα της Porsche, προωθεί και την ιδέα του „Volksauto“, σχεδιάζοντας πρωτότυπα για τις εταιρίες Zündapp και NSU που τελικά δεν μπαίνουν σε παραγωγή...
Porsche-Zündapp Typ 12Sv „Volksauto“
(Museum Industriekultur, Nürnberg)
Σχέδια του Porsche για την εταιρία Zündapp. Η πρώτη απόπειρα για «λαϊκό» αυτοκίνητο αποτυγχάνει...
Porsche-NSU Typ 32 „Volksauto“
(Volkswagen AutoMuseum, Wolfsburg)
Η επόμενη προσπάθει του Porsche, για την εταιρία NSU. Μετά από 3 επιτυχημένα πρωτότυπα
η εταιρία αποφασίζει θα συνεχίσει να παράγει αποκλειστικά μοτοσυκλέτες... Οι γενικές «γραμμές»
του «Σκαθαριού» έχουν ήδη γεννηθεί από τα χέρια του Porsche και του συνεργάτη του, Erwin Komenda...
Η κατάσταση αντιστρέφεται το Μάιο του 1934, όταν ο Porsche συναντιέται στο ξενοδοχείο Kaiserhof του Βερολίνου με τον Adolf Hitler, ο οποίος και του αναθέτει την σχεδίαση ενός μικρού δίπορτου, τετραθέσιου αυτοκινήτου, με αερόψυκτο βενζινοκινητήρα, κατανάλωση 8 λίτρα ανα 100 χιλιόμετρα και μέγιστη ταχύτητα 100 χ.α.ω. Το δε κόστος του θα έπρεπε να είναι κάτω από 1000 Reichsmarks (λίγο ακριβότερο απο μια καλή μοτοσυκλέτα της εποχής ή το 25% ενός Αμερικανικού Ford-T ή περίπου 3760€ σήμερα κατά την Wikipedia!!!), έτσι ώστε ο κάθε Γερμανός πολίτης να μπορεί να το αποκτήσει...
Η χρηματοδότηση και ο έλεγχος του έργου ανατίθεται στην Εθνική Ένωση Γερμανικών Αυτοκινητοβιομηχανιών (Reichsverband der Deutschen Automobilindustrie / R.D.A.) και η τελική συμφωνία με την Porsche Büro υπογράφεται στις 22 Ιουνίου του 1934.
Λίγο πριν όμως, στα εγκαίνια της Έκθεσης Αυτοκινήτων του Βερολίνου, στις 7 Μαρτίου του 1934, ο Hitler ανακοινώνει την κατασκευή του Γερμανικού Λαϊκού Αυτοκινήτου και η λέξη „Volkswagen“ εμφανίζεται σε όλες τις Γερμανικές εφημερίδες...
V1 και V2
Η πρώτη σειρά πρωτοτύπων (Porsche Typ-60) κατασκευάζονται στα γκαράζ της κατοικίας του Porsche στη Στουτγκάρδη (48-50 Feuerbacherweg):
- Η σεντάν έκδοση (αμάξωμα 60Κ1, κατασκευασμένο από την εταιρία Stuttgarter Karosseriewerk Reutter & Co) παίρνει τον κωδικό V1 (V = Versuchswagen) και βγαίνει στο δρόμο για πρώτη φορά τον Οκτώβριο του 1935. Στις 29 Δεκεμβρίου θα ταξιδέψει από την Στουτγκάρδη στο Μόναχο για να παρουσιαστεί στο Hitler.
- Η κάμπριο έκδοση (αμάξωμα 60Κ2, κατασκευασμένο από την εταιρία Drauz-Werke) παίρνει τον κωδικό V2 και βγαίνει στο δρόμο για πρώτη φορά τον Ιανουάριο του 1936.
Τα V1 και V2 έχουν απλό κεντρικό σωληνωτό πλαίσο με ξύλινο πάτωμα και αμάξωμα με ξύλινο σκελετό και τμήματα απο αλουμίνιο. Ο κινητήρας βρίσκεται στο πίσω μέρος και καλύπτεται από στρογγυλεμένο καπώ με 5 γρίλιες εξαερισμού. Στο μπροστινό μέρος βρίσκεται ο χώρος των αποσκευών (περιέχει τη ρεζέρβα και το ντεπόζιτο καυσίμων) μ' ένα πολύ μικρό στρογγυλεμένο κάλυμα που ασφαλίζει με μονό μάνταλο στο κέντρο, ενώ χαμηλότερα, επάνω στο αμάξωμα, είναι στερεωμένοι οι 2 προβολείς. Ακολουθώντας δε τις επιταγές της μόδας της εποχής, οι δύο πόρτες ανοίγουν προς τα πίσω και δεν έχει προφυλακτήρες...
Το 1936, τα V1 και V2 δοκιμάζονται στην περιοχή του Μέλανα Δρυμού, διανύοντας συνολικά 80.000 χιλ. ενώ στις 24 Φεβρουαρίου του 1936 ταξιδεύουν στο Βερολίνο όπου και παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό, σε εκδήλωση της R.D.A.
V1 (Μέλανας Δρυμός, 5/2/1936)
Ο αριθμός κυκλοφορίας είναι IIIA-0426 (IIIΑ = Στουτγκάρδη και 0xxx = όχημα δοκιμών)
V2 Cabrio Limousine
Στην αριστερή φωτογραφία, στο τιμόνι ο Ferry Porsche, γιος του Ferdinand (Tübingen, 1935). Ο αριθμός κυκλοφορίας είναι IIIA-0427.
Το 1937 το V2 αναβαθμίζεται με εξαρτήματα από την VW30 σειρά (δεξιά φωτογραφία): ολομεταλικό σασί, κινητήρα, 16'' πρεσσαριστές ζάντες, προβολείς στα φτερά, προφυλακτήρες. Βαμένο με μπλέ ακούρο χρώμα «ενσωματώνεται» στην VW30 σειρά παίρνοντας αριθμό κυκλοφορία IIIA-37022.
Οι χαρακτηριστικές ιδιόμορφες αεροδυναμικές καμπύλες του σκαθαριού έχουν ήδη διαμορφωθεί απο τα χέρια του Porsche και του Erwin Komenda. Η ομοιότητά του όμως με τα μοντέλα του Τσεχοσλοβάκου Hans Ledwinka, σχεδιαστή της εταιρίας Tatra, και κυρίως με το μοντέλο Tatra V-570, θα προκαλέσουν πολλές δικαστικές διαμάχες ανάμεσα στο Porsche και την Tatra, που θα συνεχιστούν και μετά τον πόλεμο, και θα τελειώσουν το 1961 με καταβολή αποζημείωσης από την Volkswagen...
V3 / VW3
Η δεύτερη σειρά πρωτοτύπων που κατασκευάζει ο Porsche (3 μοντέλα σεντάν), παίρνουν τον κωδικό V3. Το σασί τους είναι ολομεταλικό (πλαίσιο και πάτωμα) ενώ τα αμαξώματά τους (60K3 και 60K4) κατασκευάζονται στην Daimler-Benz (εργοστάσιο Sindelfingen) και είναι διαφορετικά σε κάθε πρωτότυπο:
- V3/1: Η κατασκευή του ολοκληρώνεται τον Ιούλιο του 1936 και παίρνει τον αριθμό κυκλοφορίας IIIA-34992. Το αμάξωμά του (60K3) έχει ξύλινο πλαίσιο και ατσάλινα/αλουμινένια τμήματα.
- V3/3: Η κατασκευή του ολοκληρώνεται τον Ιούλιο του 1936 και παίρνει τον αριθμό κυκλοφορίας IIIA-34993. Το αμάξωμά του (60K4) είναι ολομεταλικό και μοιάζει περισσότερο με τα παλαιότερα V1 και V2 απ' ότι με το V3/1.
- V3/2: Η κατασκευή του ολοκληρώνεται στις 12 Οκτωβρίου του 1936, λόγω κάποιων ατυχημάτων. Παίρνει τον αριθμό κυκλοφορίας IIIA-34991. Το αμάξωμά του είναι ίδιο με του V3/1 (60K3), αλλά για οικονομία χρόνου χρησιμοποιεί πολλά μεταλλικά τμήματα από το πρωτύπου V1 (σασί 60K1).
V3/1
Το καινούργιο αμάξωμα K3 του V3/1 διαφέρει από αυτό των V1/V2: Φαρδύ γωνιώδες πορτ-μπαγκάζ
με νεύρωση που φτάνει μέχρι το κάτω μέρος του αμαξώματος και διπλό μάνταλο ασφάλισης, ογκωδέστεροι
προβολείς στηριγμένοι χαμηλότερα και πιο κοντά στα φτερά, παρμπρίζ πιο τετραγωνισμένο, φαρδύ κάλυμα
κινητήρα με 8 γρίλιες εξαερισμού σε καρδιοειδές σχήμα και διπλό μάνταλο
V3/3
Το καινούργιο αμάξωμα K4 του V3/3 μοιάζει περισσότερο με των V1/V2 αλλά έχει τους προβολείς στα
φτερά και προφυλακτήρες: Στενό στρογγυλεμένο κάλυμα πορτ-μπαγκάζ με ένα μάνταλο στο κέντρο,
στρογγυλεμένο παρμπρίζ, στρογγυλεμένο κάλυμα κινητήρα με 8 φαρδιές γρίλιες εξαερισμού και
ένα μάνταλο ασφάλισης στο κέντρο. Σχεδόν «σκαθάρι» πια...
V3/2
Το «αργοπορημένο» V3/2 έχει το ίδιο K3 αμάξωμα με το V3/1 αλλά έχει διαφορετικό κάλυμα κινητήρα
(9 στενές γρίλιες εξαερισμού σε κυκλικό σχήμα).
Το πρώτο δοκιμαστικό ταξίδι των V3/1 και V3/3 γίνεται στις 11 Ιουλίου του 1936, με προορίσμο το Berghof, την ορεινή κατοικία του Χίτλερ στο Obersatzberg. Στις 12 Οκτωβρίου του 1936 τα τρία πρωτότυπα παραδίδονται στην R.D.A. για τις τελικές δοκιμές και μέχρι τις 22 Δεκεμβρίου 1936, οδηγούμενα από μια ομάδα 14 οδηγών, έχουν διανύσει συνολικά 150.000 χιλιόμετρα σε κάθε είδους έδαφος.
Λίγο μετά το τέλος των δοκιμών ο Porsche δίνει εντολή να καταστραφούν και τα τρία V3, φοβούμενος τη βιομηχανική κατασκοπία. Το V3/2 που υπάρχει στο μουσείο του Wolfsburg είναι αντίγραφο που έγινε με βάση τα σχέδια του 1936.
V3/2 (Wolfsburg Volkswagen AutoMuseum)
VW30
Πριν ακόμα επισημοποιηθεί η αναφορά της R.D.A. για τα πρωτότυπα V3, ανατίθεται στον Porsche η κατασκευή 30 καινούργιων μοντέλων προ-παραγωγής (η φάση των πρωτοτύπων έχει πλέον ολοκληρωθεί), με την κωδική ονομασία VW30. Τα σασί τους κατασκευάζονται στο εργαστήριο / γκαράζ της κατοικίας του Porsche ενώ και πάλι η Daimler-Benz αναλαμβάνει την κατασκευή των αμαξωμάτων: 29 σεντάν (60K5) και ένα 1 κάμπριο.
Το πρώτο αμάξωμα παραδίδεται το Δεκέμβριο του 1936 και παίρνει αριθμό κυκλοφορίας IIIA-0426 (προσωρινός) και αργότερα τον IIIA-37000. Τα υπόλοιπα οχήματα παίρνουν αριθμούς κυκλοφορίας IIIA-37001 έως IIIA-37029. Η κάμπριο έκδοση είναι το #22 (IIIA-37022). Πολλές πηγές υποστηρίζουν ότι δεν κατασκευάστηκε «καθαρόαιμο» VW30 κάμπριο αμάξωμα αλλά «ανακυκλώθηκε» το αμάξωμα του V2 αναβαθμισμένο σε επίπεδο VW30 (δες παραπάνω).
Οι δοκιμές ξεκινάμε το Πάσχα του 1937 και αυτή τη φορά γίνονται από μια ομάδα 120 οδηγών, μέλη των SS και της οργάνωσης N.S.A.K. (Nationalsozialistische Automobilkorps). Μέχρι την 1 Σεπτεμβρίου του 1937, τα 30 οχήματα έχουν καλύψει συνολικά 2.900.000 «σκληρά», χωρίς κανένα οίκτο και ευγένεια χιλιόμετρα, αλλά με απόλυτη αξιοπιστία...
VW30/01 - IIIA-0426
Το πρώτο VW30 συναρμολογημένο. Ελάχιστα διαφέρει από τα μετέπειτα «σκαθάρια»... Το έτος είναι 1937!
VW30 - Volkswagen AutoMuseum, Wolfsburg (αντίγραφο του 2002)
VW30 - Collection Historique de la Société D'Ieteren (αντίγραφο)
Τα εναπομείναντα VW30 καταστρέφονται το 1942 κατά διαταγή της Γερμανικής Κυβέρνησης, άγνωστο το γιατί... Μόνο τμήματα από ένα σωληνωτό σασί έχουν επιζήσει... Τα δύο VW30 που υπάρχουν σήμερα είναι αντίγραφα βασισμένα στα σχέδια της εποχής. Αν βέβαια σας περισσεύουν 80.000 δολλάρια και ζείτε στην Βραζιλία μπορείτε να αποκτήσετε αυτή την εξαιρετική ρέπλικα...
Στις αρχές του 1937, ο Hitler έχει ήδη αντιληφθεί ότι η Γερμανική Αυτοκινητοβιομηχανία θα προσπαθήσει να σαμποτάρει την κατασκευή του „Volkswagen“ με σκοπό να προωθήσει πολυτελέστερα και φυσικά ακριβότερα μοντέλα (ούτε λόγος για συμπαραγωγή του „Volkswagen“ από τις άλλες Γερμανικές εταιρίες...). Αποφασίζει λοιπόν ότι η μαζική παραγωγή του „Volkswagen“ θα γίνει σε κρατικό εργοστάσιο και αναζητεί την κατάλληλη τοποθεσία για το χτίσιμό του. Επιλέγεται μια περιοχή έξω από την πόλη Fallersleben της Κάτω Σαξωνίας, που στα 1945 θα μετονομαστεί σε Wolfsburg και θα παραμείνει, μέχρι και σήμερα, το «σπίτι» της εταιρίας Volkswagen.
Παράλληλα ο Porsche, στις 28 Μαΐου του 1937, ιδρύει στο Βερολίνο την «Εταιρία για την εξέλιξη του Γερμανικού Λαϊκού Αυτοκινήτου» (Gesellschaft zur Vorbereitung des Deutschen Volkswagens mbH / GEZUVOR) με έδρα το 24 της οδού Kronenstrasse.
VW303
Το «σκαθάρι» παίρνει την τελική του μορφή... Ο Erwin Komenda κάνει τις τελευταίες αλλαγές στο αμάξωμα του „Volkswagen“, αντικαθιστώντας τις Tatra-στυλ γρίλιες εξαερισμού στο πίσω μέρος του οχήματος, με το χαρακτηριστικό διαιρούμενο οβαλ „pretzel“ παράθυρο (διατηρείται στα «σκαθάρια» μέχρι το 1953), προσθέτοντας μαρσπιέ στα πλευρά του οχήματος, προφυλακτήρες και τέλος πόρτες που -επιτέλους- ανοίγουν προς τα εμπρός...
Η κατασκευή των τριών VW303 ξεκινάει το 1938. Τα αμαξώματα αυτή τη φορά τα κατασκευάζει η εταιρία Stuttgarter Karosseriewerk Reutter & Co και είναι 3 τύπων:
- Σεντάν, Typ-60L „Serienlimousine“, με αμάξωμα 60K7 #801 και αριθμό κυκλοφορίας IIIA-42801
- Σεντάν με ηλιοροφή (πάνινο κάλυμα), Typ-60CL „Serienlimousine mit Sonnenrolldach“, με αμάξωμα 60K8 #802 και αριθμό κυκλοφορίας IIIA-42802
- Καμπριολέ, Typ-60offen „Offener Wagen“, με αμάξωμα 60K9 #803 και αριθμό κυκλοφορίας IIIA-42803.
VW303 - Typ-60L Seirienlimousine
VW303 - Typ-60CL Seirienlimousine mit Sonnenrolldach
VW303 - Typ-60offen Offen Wagen
Δεν προλαβαίνουν το Berlin Motor Show, τον Φεβρουάτιο του 1938, αλλά πρωτοπαρουσιάζονται στο κοινό στις 26 Μαΐου 1938, κατά την τελετή θεμελείωσης του εργοστασίου του Fallersleben και στην ομιλία του ο Hitler τα βαπτίζει „KdF-wagen“, από τα αρχικά του ονόματος του Ναζιστικού Οργανισμού «Δύναμη μέσω Χαράς» (Kraft durch Freude / KdF) που έχει αναλάβει την πώλησή του στο Γερμανικό Λαό, μέσω της αγοράς εβδομαδιαίων κουπονιών των 5 Reichsmarks („KdF-Wagen-Sparkarten“). Το ίδιο το εργοστάσιο του Fallersleben παίρνει το όνομα „Stadt des KdF wagens“ και, σύμφωνα με τα σχέδια, θα παρέδιδε τα πρώτα 500 αυτοκίνητα στους ευτυχείς ιδιοκτήτες τους, στα μέσα του Οκτωβρίου του 1939...
Το παρατσούκλι «σκαθάρι» („Beetle“) το χρησιμοποιούν για πρώτη φορά οι New York Times τον Ιούλιο του 1938. Στα Γερμανικά θα μεταφραστεί σαν „Käfer“. Στις 16 Σεπτεμβρίου του 1938 ο Porsche αλλάζει το όνομα της εταιρίας GEZUVOR σε Volkswagenwerk GmbH.
Από τα 3 VW303 που κατασκευάστηκαν, το σεντάν (#801) και το σεντάν με ηλιοροφή (#802) καταστρέφονται κατά τις δοκιμές. Το κάμπριο (#803), μετά τις δοκιμές συνεχίζει να χρησιμοποιείται από την οικογένεια του Porsche, επιζεί του Πολέμου και φωτογραφίζεται για τελευταία φορά το 1946, με τον αριθμό LüN 8276 στα xέρια του Βρετανικού Στρατού. Έκτοτε η τύχη του αγνοείται...
VW38 / VW39
Με το εργοστάσιο του Fallersleben να χτίζεται και να εξοπλίζεται για τη μαζική παραγωγή του „KdF-wagen“ που θα ξεκινούσε στα μέσα του 1939, ο Porsche κατασκευάζει δύο ακόμα σειρές από οχήματα προ-παραγωγής, τη VW38 στο δεύτερο μισό του 1938 (αρχικά 30, τελικά 44 οχήματα μετά την τροποποίηση της παραγγελίας) και τη VW39 στο πρώτο μισό του 1939 (50 οχήματα). Το σασί που χρησιμοποιείται είναι διαφορετικό από αυτό των VW303 ενώ τα αμαξώματα των σειρών αυτών (σεντάν, σεντάν με ηλιοροφή και κάμπριο) έχουν ελάχιστες διαφορές έχουν από τα αντίστοιχα των VW303.
Τα περισσότερα από τα VW38/39 οχήματα χρησιμοποιούνται για καθαρά διαφημιστικούς / προπαγανδιστικούς σκοπούς: Εμφανίζονται σε κάθε δημόσια τελετή του Ναζιστικού Κόμματος, γυρίζουν και φωτογραφίζονται σε όλη τη Γερμανία, δοκιμάζονται από ξένους δημοσιογράφους, δημιουργούν υποψήφιους αγοραστές και φυσικά ...χαρίζονται σε υψηλά Κομματικά στελέχη (Hitler, Ley, Göring, Hess, Goebbels) αλλά και VIPs της εποχής. Τα περισσότερα χρησιμοποιούν αριθμούς κυκλοφορίας του της μορφής IIIA-430xx.
VW38 - Seirienlimousine
Αριστερά το IIIA-43006 του Reichsorganisationsleiter Dr. Robert Ley. Το συγκεκριμένο όχημα επέζησε μέχρι
τις μέρες μας στην Λιθουανία και αναπαλαιώθηκε πρόσφατα (αξίζει να διαβάσετε την ιστορία του). Δεξιά το
IIIA-43012 που παραχωρήθηκε στο Γερμανικό Εργατικό Μέτωπο (Deutsche Arbeitsfront / DAF)
VW38 - Seirienlimousine mit Sonnenrolldach
Αριστερά το IIIA-43019 και δεξιά το IIIA-43017
VW38 - Offen Wagen
Αριστερά το #37 IIIA-0427 (μετέπειτα IA - 223332) του Reichsmarschall Göring, δεξιά το #31 IA-148564
του Hitler και δίπλα του ο Ferdinand Porsche, σε ρόλο υπερήφανου πατέρα...
Από τα υπόλοιπα οχήματα:
3 VW38 (#41 - #43) μετατρέπονται σε αγωνιστικά κουπέ Typ-64 „Berlin-Rom-Wagen“, με αλουμινένιο αμάξωμα 60K10, που προορίζονται για τον αγώνα μεγάλης απόστασης Βερολίνου-Ρώμης που θα γινόταν το 1939, αν δεν είχε ξεκινήσει ο πόλεμος... Το Typ-64 είναι ο πραγματικός πρόγονος όλων των σπορ αυτοκινήτων που σχεδιάζει ο Porsche στις επόμενες δεκαετίες.
5 ακόμα «στρατικοποιούνται» και μετατρέπονται σε Typ-62 και Typ-82 οχήματα εκτός δρόμου (Geländewagen), το γνωστό „Kübelwagen“ καθώς τα σύννεφα του πολέμου έχουν πια πυκνώσει και ο Porsche δεν αφήνει εμπορική ευκαιρία ανεκμετάλλευτη...
Κάποια VW38 αποσυναρμολογούνται και χρησιμοποιούνται για την εκπαίδευση των τεχνικών της εταιρίας, ενώ το #44 μετασκευάζεται σε φορτηγάκι (Typ-60LO Lieferwagen) καί το #40 σε δεξιοτίμονο (Typ-60L Rechtslenker), μοντέλο με προορισμό τις «δεξιοτίμονες» αγορές της Μ. Βρετανίας, Τσεχοσλοβακίας, Σουηδίας και Ουγγαρίας.
Σήμερα έχουν επιζήσει μόνο 3 VW38 και ένα VW39 (πηγή: www.kdfregistry.com, TheSamba.com και www.vw38.de)
VW38/03 (Stiftung Automuseum Volkswagen) - VW38/06 (Grundmann Collection)
Το VW38/03 (αριστερά) χρησιμοποιήθηκε σε δοκιμές, με τον αριθμό IIIA-43003. Μετά τον πόλεμο παρέμεινε σε χρήση μέχρι
το 1952, οπότε και αγοράστηκε από την Volkswagen. Εκτίθεται ανακατασκευασμένο στο Wolfsburg Volkswagen AutoMuseum.
Τo VW38/06 (δεξιά) παραχωρήθηκε στον Reichsorganisationsleiter Dr. Robert Ley με τον αριθμό IIIA-43006. Βρέθηκε στην
Λιθουανία, αναπαλαιώθηκε και εκτίθεται στη Συλλογή Grundmann στο Hessisch Oldendorf της Γερμανίας
VW38/31 (Stiftung Automuseum Volkswagen) - VW39/03 (Sammlung Raffay Collection)
To VW38/31 (αριστερά) δόθηκε στον Hitler, σαν δώρο για τα 50-στα του γενέθλια (20/4/1939) Το αμάξωμα κατασκευάστηκε
στην Erste Darmstädter Karosseriewerke Georg Autenrieth. Μετά τον πόλεμο άλλαξε αρκετούς ιδιοκτήτες και οδηγήθηκε
μέχρι το '56. Στη συνέχεια αγοράστηκε απο την MAHAG και μετά από την Volkswagen. Εκτίθεται ανακατασκευασμένο στο
Wolfsburg Volkswagen AutoMuseum. Το VW39/03 (δεξιά) βρέθηκε στο Βερολίνο το 1948, κατεστραμένο και χωρίς κινητήρα
και αριθμό IIIA-43028. Αγοράστηκε από την Sammlung Raffay - Hamburg και ανακατασκευάστηκε την δεκαετία του '50.
Στις 20 Ιανουαρίου 2011 καταστράφηκε σε πυρκαγιά και ό,τι απέμεινε αγοράστηκε από το Prototyp Museum - Hamburg
με σκοπό να ανακατασκευαστεί
Typ-60
Το Σεπτέμβριο του 1939 ο Γερμανικός Στρατός εισβάλει στην Πολωνία και ξεκινάει ο 2ος Παγκόσμιος Πόλεμος. Το εργοστάσιο του Fallersleben είναι σχεδόν έτοιμο να ξεκινήσει την παραγωγή του KdF-Wagen αλλά μπαίνει πλέον κάτω από τη διοίκηση του Στρατού και ετοιμάζεται για την παραγωγή στρατιωτικού υλικού: Στις 3 Αυγούστου 1940 ξεκινάει η παραγωγή του Typ-82 Kübelwagen και μόνο στις 11 Ιουλίου 1941 βγαίνει απο τις γραμμές παραγωγής το πρώτο Typ-60 / KdF-Wagen.
Η παραγωγή συνεχίζεται χωρίς διακοπή μέχρι τον Αύγουστο του 1944 οπότε και, μετά τον Συμμαχικό βομβαρδισμό, καταστρέφεται ολοσχερώς το Υπόστεγο 1 όπου γινόταν η παραγωγή του (μόνο η παραγωγή του Typ-82 Kübelwagen συνεχίζεται μέχρι τις 10 Απριλίου 1945, φτάνοντας τα 50.527!). Μέχρι τότε έχουν κατασκευαστεί συνολικά 630 Typ-60L σεντάν και 17 Typ-60offen κάμπριο. Κανένα από τα Typ-60 δεν θα παραδοθεί στους „Sparkarten“ δικαιούχους του αλλά θα μοιραστούν σε κομματικά στελέχη, κομματικές οργανώσεις, δημόσιες υπηρεσίες, πρεσβείες, υποστηρικτές του Ναζιστικού Κόμματος και ανώτερα στελέχη του εργοστασίου.
Typ-60 / KdF-Wagen
Η παραγωγή του ξεκινάει μόλις τον Ιούλιο του 1941. Το «λαϊκό» αυτοκίνητο τελικά θα χρησιμοποιηθεί μόνο
για στρατιωτικούς ή «παρα-στρατιωτικούς» σκοπούς... Μαύρο σατινέ σεντάν με τα χαρακτηριστικά τάσια των
τροχών και καλύματα συσκότισης στους προβολείς. Σε αρκετά από αυτά τοποθετήθηκε ένας προβολέας Notek
στα αριστερό φτερό. Ο «εσωτερικός» κωδικός της Volkswagen είναι Typ-1 τα αμαξώματά τους έχουν
κωδικό 1-xxxxxx
Οι απόψεις διίστανται για το αν το Typ-60 χρησιμοποιήθηκε από τη Wehrmacht. Υπάρχουν αρκετές φωτογραφίες με στρατιωτικές πινακίδες αλλά ομοιότητά το με το Typ-82E κάνει δύσκολη την αναγνώρισή του
Typ-60 (;) στην Ελλάδα
Οι δύο αυτές φωτογραφίες εμφανίστηκαν στη Γερμανικό eBay... Πρέπει να είναι τραβηγμένες στην Ελλάδα τον
Αύγουστο/Σεπτέμβριο του 1941 (στην δεξιά φωτογραφία φαίνεται το πίσω κομμάτι της ατράκτου ενός κατεστραμ-
μενου Ελληνικού Fairey Battle B.1). Το μαρσπιέ είναι χαμηλότερα από το κέντρο των τροχών οπότε το όχημα
είναι Typ-60 και όχι «ψηλωμένο» Typ-82E. Ο αριθμός κυκλοφορίας είναι WH-0204722
Από τα 630 Typ-60L και 16 Typ-60offen που κατασκευάστηκαν, σήμερα σώζονται περίπου 20... (πηγή: www.kdfregistry.com, TheSamba.com και www.vw38.de).
Typ-60 - Volkswagen AutoMuseum, Wolfsburg
Typ-92 / Typ 82E (827)
Επόμενο βήμα στην εξέλιξη του Typ-60 / KdF-wagen είναι η μετατροπή του σε στρατιωτικό όχημα „Geländelimousinen“ (σεντάν παντός εδάφους), με λίγη... βοήθεια από το Typ-82 Kübelwagen: Το „Kübelwagenfahrgestell mit Limousinenaufbau“ Typ-92 / Typ-82E χρησιμοποιεί ένα 4x2 Typ-82 σασί, τροποποιημένο έτσι ώστε να δέχεται τα αμαξώματα του Typ-60 (60Κ7, 60Κ8 και 60K9) ή αμάξωμα φορτηγού (825 ή 826).
Το τροποποιημένο σασί, και σε προέκταση το όλο εγχείρημα, παίρνει αρχικά τον κωδικό Typ-92 και στη συνέχεια, από τον Απρίλιο του 1943, τον κωδικό Typ-82E (E=Ersatz, υποκατάστατο). Με αυτό τον τρόπο συνδυάζονται οι εκτός δρόμου δυνατότητες του Kübelwagen με τα πλεονεκτήματα που δίνει το κλειστό αμάξωμα του KdF-wagen. Μοναδικά μειονεκτήματα: οι δύο πόρτες και τα επιπλέον 148 κιλά βάρους του αμαξώματος...
Typ-82E
Στο Typ-82E η απόσταση του σασί από το έδαφος αυξήθηκε κατά 8 εκατοστά, σε σχέση με το Typ-60 και αυτό φαίνεται και
στις δυο αυτές φωτογραφίες. Η αριστερή έχει τραβηχτεί κάπου στο Ανατολικό Μέτωπο ενώ η δεξιά στην οδο Voßstraße του
Βερολίνου, έξω από την Καγκελαρία
Το νέο όχημα είναι «σηκωμένο» κατά 8 εκατοστά σε σχέση με το Typ-60 (μειωτήρες στους πίσω τροχούς και χαμηλωμένα ακραξόνια στους εμπρός) και παραδίδεται σε σεντάν έκδοση (αμάξωμα 60Κ7), βαμένο ματτ μαύρο.
Η τριθέσεα διοικητική / αναγνωριστική έκδοση «φοράει» ένα τροποποιημένο 60K8 αμάξωμα (σεντάν με ηλιοροφή) και έχει τον κωδικό Typ-827 Kommandeurwagen ενώ η έκδοση που προορίζεται για τις μονάδες των SS ονομάζεται Typ-92SS (διαφέρει μόνο ως προς τη θέση των βάσεων για τον οπλισμό του πληρώματος και το 20-λιτρο ντεπόζιτο καυσίμων στα πόδια του συνοδηγού...)
Τα δύο «Αφγανικά» Τyp-82E - ΙΑ-6931 & ΙΑ-6934
Το καλοκαίρι του 1941, δύο -ειδικά διαμορφωμένα- πρωτότυπα Typ-92 με αριθμούς ΙΑ-6931 και ΙΑ-6934, παραδίδονται στο Γραφείο Αποικιακής Πολιτικής του Υπουργείου Εξωτερικών της Γερμανίας (Kolonialpolitisches Amt des Reichsaußenministerium) και δοκιμάζονται σε ένα ταξίδι από το Βερολίνο μέχρι το Αφγανιστάν, μέσω Ουγγαρίας, Ρουμανίας, Βουλγαρίας, Τουρκίας και Περσίας. Το ταξίδι ξεκινάει στις 27 Μαΐου και τελειώνει στην Καμπούλ μετά από 4 εβδομάδες. Είναι όμως χωρίς επιστροφή για τα οχήματα καθώς τον Αύγουστο του 1941 οι Βρετανικές και Σοβιετικές δυνάμεις καταλαμβάνουν την Περσία και οι Γερμανοί οδηγοί αναγκάζονται να καταστρέψουν τα δύο Typ-82E για να μην πέσουν σε εχθρικά χέρια...
Μέχρι τον Αύγουστο του 1944 κατασκευάζονται συνολικά 463 Typ-82E / Typ-92 / Typ-92SS. (342 το 1943 και 120 το 1944) ή -ανάλογα με την πηγή- 546 ή 564... Από αυτά σήμερα επιζούν μόνο 18 (12 του 1943 και 6 του 1944), σύμφωνα με τα αρχεία του www.kdfregistry.com, του TheSamba.com και του www.vw38.de, που συνυπάρχουν με αρκετές «μαϊμούδες», μετασκευασμένους «σκαραβαίους» του '50
Ανακατασκευασμένο Typ-82E από την kustomcoachwerks.com
Typ 87 / 877
Η τελευταία έκδοση του στρατιωτικού «σκαραβαίου» είναι το τετρακίνητο Typ-87. Προκύπτει από την προσαρμογή του σεντάν αμαξώματος του Typ-60 επάνω στο 4x4 σασί του Typ-128 Schwimmwagen. (το μετέπειτα Typ-166 Schwimmwagen είχε κοντύτερο και στενότερο σασί). Αρχικά χρησιμοποιείται το σασί του πειραματικού τετρακίνητου Typ-86 Kübelwagen mit Allradantrieb αλλά σύντομα το σχέδιο εγκαταλείπεται και προτιμάται η «έτοιμη» Schwimmwagen-λύσηί. Η εκτός δρόμου συμπεριφορά του βελτιώνεται ακόμα περισσότερο με τη χρήση φαρδιών τρακτερωτών ελαστικών 200-16 ή αεροπορικών Balloon 690x200 για την έρημο, επάνω σε φαρδιές ζάντες Kronprinz (7.00Dx16). Αυτό όμως απαιτεί 5 εκατοστά φαρδύτερα φτερά, μαρσπιέδες και προφυλακτήρες σε σχέση με το Typ-60. (δες τη διπλανή φωτογραφία)
Η διοικητική / αναγνωριστική έκδοση του Typ-87 (και αυτή έχει τρείς μόνο θέσεις και ηλιοροφή) ονομάζεται Typ-877 Kommandeurwagen.
Typ-877 Kommandeurwagen
Όσον αφορά τον αριθμό των Typ-87 / Typ-877 που κατασκευάστηκαν μέχρι τον Αύγουστο του 1944, στην βιβλιογραφία επικρακρατεί πραγματικό χάος... Οι αριθμοί ποικίλουν σε από 667 (1942: 134, 1943: 382, 1944: 151) ή 562 που παραδόθηκαν στα Afrika Korps, μεχρι 2-3 οχήματα που δοκιμάστηκαν στις εγκαταστάσεις του Porsche στην Αυστρία. Οι λογικότερες πηγές συγκλίνουν στον τελευταίο αριθμό, καθως κανένα επίσημο στοιχείο ή φωτογραφία ή κομμάτια τους δεν έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με τα αρχεία του www.kdfregistry.com, του TheSamba.com και του www.vw38.de, σήμερα επιζούν μόνο ένα αυθεντικό Typ-87 του 1943 (σασί #5-019620) και ένα όχημα δοκιμών μαζί μ' ένα εκπαιδευτικό σασί, στο Μουσείο Porsche της Αυστριακής πόλης Gmund. Από τα 3 μεταπολεμικά συναρμολογημένα οχήματα δοκιμών επιζεί μόνο το VR-024, στο μουσείο του Wolfsburg. Φυσικά κυκλοφορούν και πολλά Typ-60 μετασκευασμένα με εξαρτήματα από Schwimmwagen...
Porsche Automuseum Helmut Pfeifhofer, Gmünd, Αυστρία
Ένα από τα πιο σωστά αναπαλαιωμένα Typ-87. Έχασε πολλά από τα αυθεντικά του τμήματα όταν πέρασε το '50 από τα τρυφερά χέρια
«βελτιωτών» της εποχής. Δεξιά το σασί ενός Typ-87. Και τα δύο οχήματα έχουν φαρδιές ζάντες Kronprinz, 16" με τρακτερωτά
(αριστερά) ή 12" με balloon ελαστικά άμμου(δεξιά)
Typ-87 (Wolfsburg Volkswagen AutoMuseum) / VR-024
Ένα από τα δύο που κατασκευάστηκαν το 1946 στο εργοστάσιο του Wolfsburg
Μετά τον πόλεμο...
Στις 11 Απριλίου 1945 οι Αμερικανικές Δυνάμεις καταλαμβάνουν την περιοχή του Fallersleben και το „Stadt des KdF-Wagens“, το οποίο και χρησιμοποιούν για την συντήρηση των οχημάτων τους. Τα αρχικά σχέδια των Συμμάχων είναι να αποσυναρμολογήσουν και να μεταφέρουν στις ΗΠΑ το εργοστάσιο, σαν πολεμική αποζημίωση. Ο πρώην Διευθυντής Ελέγχου Rudolf Brörmann με μερικοί τολμηροί εργάτες συναρμολογούν μυστικά 6 Kübelwagen και τα παρουσιάζουν στους Αμερικάνους στις 16 Μαΐου. Εντυπωσιασμένοι δίνουν την διαταγή να συναρμολογηθούν περισσότερα και έτσι μέχρι την αποχώρηση του από την περιοχή, στα μέσα του Ιουνίου του 1945, ο Αμερικανικός Στρατός αποκτά 133 καινούργια Kübelwagen.
Στις 25 Μαΐου 1945 ο έλεγχος της περιοχής περνάει στις Βρετανικές Δυνάμεις οι οποίες και εκδηλώνουν μεγάλο ενδιαφέρον για το εργοστάσιο, καθώς χρειάζονται κατεπειγόντως πολλά ελαφρά οχήματα μεταφοράς. Σαν πρώτο βήμα μετονομάζουν την περιοχή σε „Wolfsburg“ από το όνομα του κάστρου της περιοχής και το εργοστάσιο σε „Volkswagenwerk GmbH“. Είναι 25 Μαΐου 1945...
Τον Ιούνιο φτάνουν στο Fallersleben οι πρώτες Βρετανικές Δυνάμεις και υπεύθυνος του εργοστασίου αναλαμβάνει ο Ταγματάρχης του Τεχνικού Ivan Hirst, με αποστολή την επαναλειτουργία του εργοστασίου. Συνεργάζεται με τον Brörmann και τον Αύγουστο του 1945 ξεκινούν την συναρμολόγηση 387 Typ-21 Kübelwagen (πρώην Type-82) για τον Βρετανικό Στρατό, και 500 φορτηγών του μισού τόνου Typ-28 Kübelwagen mit Kastenaufbau, με Typ-93 τρέιλερ για τις ανάγκες του Γερμανικού Ταχυδρομείου. Όταν τελειώνουν τα αμαξώματα για τα Kübelwagen, έχουν κατασκευαστεί συνολικά 225 Typ-28 Kübelwagen mit Kastenaufbau. Με δεδομένο ότι το εργοστάσιο Ambi-Budd έχει ήδη καταστραφεί, βάζουν σε λειτουργία τις πρέσες του εργοστασίου και κατασκευάζουν KdF αμαξώματα τα οποία μοντάρουν στα σασί των Kübelwagen. Αρχίζει έτσι η εκ νέου παραγωγή του Typ-82E και συμπληρώνεται η παραγγελία του Γερμανικού Ταχυδρομίου με 275 Typ-23 KdF mit Kastenaufbau.
Αριστερά ένα Typ-11 (πρώην Typ-60) και δεξιά ένα Typ-51 (πρώην Typ-82Ε)
με αριθμούς κυκλοφορίας του Βρετανικού Στρατού.
Τελικά στις 17 Σεπτεμβρίου εξασφαλίζεται η πρώτη παραγγελία εκ μέρους της Βρετανικής Κυβέρνησης για 20.000 σεντάν Typ-82E! Ο «σκαραβαίος» ξαναγεννιέται και απο-Ναζιστικοποιείται... Μέχρι το Δεκέμβριο του 1945 κατασκευάζονται 669 «ψηλωμένα» Typ-51 και -μόλις ξεκινήσει η παραγωγή των κανονικών ακροαξονίων για τους μπροστινούς τροχούς- 57 Typ-11. Τα 55 από αυτά να κατασκευάζονται στο διάστημα 27 -31 Δεκεμβρίου 1945, απο ΚΑΝΟΝΙΚΗ γραμμή παραγωγής!
Υπο νέα διεύθυνση...
Volkswagenwerk G.M.B.H. για τους Γερμανούς, Wolfsburg Motor Works για τους Βρετανούς...
Η παραγωγή επιταχύνεται την επόμενη χρονιά... Τον Μάρτιο του 1946 βγαίνει από το εργοστάσιο το 1.000στο Typ-11 ενώ στις 14 Οκτωβρίου του 1946 το 10.000στο!!!
Την ίδια χρονιά ξεκινούν και οι προσπάθειες για εμπορικές πωλήσεις του «σκαθαριού»... Οι Βρετανικές Αρχές αποφασίζουν την δημιουργία δικτύου πωλήσεων της Volkswagen στην Γερμανία, με διανομείς, πωλητές και τεχνική υποστήριξη. Στις 17 Ιουλίου του 1946 τα πρώτα 8 σεντάν παραδίδονται, στον Διανομέα Gottfried Schultz, στο Essen και στις 22 του ίδιου μήνα άλλο ένα σεντάν στον Raffay, στο Αμβούργο. Η πρώτη πώληση εκτός Γερμανίας γίνεται στην Ολλανδία το 1947 από την εταιρία Pon's Automobielhandel.
Τα «σκαθάρια» του 1945/1946...
Αριστερά Typ-51 του Βρετανικού Στρατού (με μικρότερους προβολείς από Kübelwagen), στο κέντρο Typ-11 και δεξιά «σκαθάρι» του '46 για πολιτική χρήση!
Πηγές
- The Volkswagen Timeline (www.volkswagen.co.uk)
- The Best Visual Volkswagen Beetle History
- Beetle - Split-Window/1938-53 VWs (http://www.thesamba.com)
- Volkswagen Aktiengesellschaft (www.chronik.volkswagenag.com)
- Durchführung der Dauerversuchsfahrt (www.flat4.de)
- Die Rückkehr des "VW 30" (www.autobild.de)
- Die eschichte des Volkswagens 1 & Die eschichte des Volkswagens 2 (www.historische-vws.de)
- Der "Volkswagen" im Krieg (mitglied.multimania.de)
- V1 & V2, VW3, VW30 (http://jhwessel.home.xs4all.nl/ruffebumcom)
- El Volkswagen Sedan - Un suceso en la Historia (www.vochoweb.com)
- Historia del VOLKSWAGEN, Recopilación de Cristian Urruela Umaña
- Aircooled, Historie (nejen) VW v datech (www.vwbrouk66.ic.cz)
- flat4.org, VW 30: preclíkův grandfather (www.flat4.org)
- Σκαραβαίος: Από εικόνα των Ναζί, σύμβολο ελευθερίας (www.in2life.gr)
- Simon Parkinson
Volkswagen Beetle - the rise from the ashes of war
Veloce Publishing, ISBN: 1-874105-47-2 - Chris Barber
Birth of the Beetle
Haynes Publishing, ISBN 1-85960-959-7 - Jonathan Wood
The Volkswagen Beetle
Shire, ISBN: 978-0-7478-0565-6 - John Gunnell
Standard Catalog of Volkswagen 1946-2005
Krause Publications, ISBN: 0-87349-761-9 - Keith Seume
Volkswagen Cars and Trucks
Motorbooks Intl, ISBN: 0-7603-0982-5 - Ryan Lee Price
The Vw Beetle: A Production History of the World's Most Famous Car 1936-1967
HPBooks, ISBN: 1-55788-421-8 - Werner Oswald
Kraftfahrzeuge und Panzer der Reichswehr, Wehrmacht und Bundeswehr
Motorbuch Verlag, ISBN: 3-8794-3850-1 - Dr. Hans-Georg Mayer-Stein
VW Beetle at War
Schiffer Publishing Ltd., ISBN: 0-88740-400-6 - Michael Sawodny
VW at War: Kubelwagen, Schwimmwagen & Special Vehicles
Schiffer Publishing Ltd, ISBN: 0-88740-308-5 - Bernd Wiersch
VW at War: Kubelwagen, Schwimmwagen (2 - Development, Testing, Production)
Schiffer Publishing Ltd, ISBN: 0-88740-401-4 - Dr. Hans-Georg Mayer-Stein
Volkswagen. Militärfahrzeuge 1938-1948: KdF-Wagen, Kübelwagen und Schwimmwagen im Einsatz
Karl Müller Verlag , ISBN: 3-8607-0861-9 - Markus Lupa
Spurwechsel auf britischen Befehl, Der Wandel des Volkswagenwerks zum Marktunternehmen 1945 – 1949
The British and their Works, The Volkswagenwerk and the occupying power 1945 – 1949
Volkswagen Aktiengesellschaft, ISBN 978-3-935112-41-3 / ISBN 3-935112-05-x - Ulrike Gutzmann, Markus Lupa
Vom „Vorwerk“ zum FahrWerk, Eine Standortgeschichte des Volkswagen Werks Braunschweig
Volkswagen AG, ISBN 978-3-935112-27-7 - Dr. Bernd Wiersch
Spurensuche 46
KÄFER REVUE - 1/2007
Μέρος 2ο: Από πιο κοντά - Kdf / Typ-60/82Ε/87 > |
© Δημήτρης Λαμπαδίτης, 2012