H Mercedes
...του φαντάρου
Η ιστορία των "G-wagen"
Το 1972 η Γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία Mercedes-Benz και η Αυστριακή Steyr-Daimler-Puch, ειδικευμένη στην κατασκευή οχημάτων παντοδαπού εδάφους, ιδρύουν από κοινού την GFG (Geläendefahrzeug Gesellschaft mbH) μια καινούγια εταιρία με σκοπό την ανάπτυξη και παραγωγή του νέου "Ευρω-τζίπ": Ενός νέας σχεδίασης και στρατιωτικών προδιαγραφών ελαφρού "G-wagen" ("Geländewagen"), οχήματος παντοδαπούς εδάφους, με κίνηση στου 4 τροχούς και ωφέλιμο φορτίου μισού τόνου, τον πιθανό αντικαταστάτη των DKW/Auto-Union Munga και Willys M38. Όταν το σχέδιο "Ευρω-τζίπ" ναυαγεί, η GFG συγκεντρώνει όσες περισσότερες στρατιωτικές παραγγελίες μπορεί και στρέφεται προς την πολιτική αγορά, προσφέροντας το "G-Wagen" σαν εναλλακτική πρόταση στα Βρετανικά Land και Range Rover. Το ξύλινο μοντέλο του "G-Wagen" ολοκληρώνεται τον Απρίλιο του 1973 ενώ το τελικό πρωτότυπο είναι έτοιμο στα 1974.
Η παραγωγή των οχημάτων της σειράς ("baureihe") W460 ξεκινάει στις 10 Φεβρουαρίου του 1979 στο εργοστάσιο της GFG, στο Graz της Αυστρίας. Τα "G-Wagen" κατασκευάζονται από γαλβανισμένη λαμαρίνα και συναρμολογούνται στο χέρι, χωρίς καμμία διαφορά ανάμεσα στα στρατιωτικά και τα πολιτικά οχήματα. Μέχρι το 1992 παράγονται συνολικά 6 μοντέλα της W460 σειράς:
- 230G (M115 V23, 4-κύλινδρος, 2307 κυβ.εκ., 90/120 HP βενζινοκινητήρας),
- 230GE (M102 E23, 4-κύλινδρος, 2299 κυβ.εκ., 125 HP βενζινοκινητήρας),
- 280GE (M110 E28, 6-κύλινδρος, 2746 κυβ.εκ., 156 HP βενζινοκινητήρας),
- 240GD (OM616 D24, 4-κύλινδρος, 2399 κυβ.εκ., 72 HP κινητήρας ντήζελ),
- 250GD (OM602 D25, 5-κύλινδρος, 2497 κυβ.εκ., 84 HP κινητήρας ντήζελ),
- 300GD (OM617 D30, 5-κύλινδρος, 2998 κυβ.εκ., 88 HP κινητήρας ντήζελ).
Στη σειρά αυτή ανήκουν και τα CKD (Completely Knocked Down) "G-Wagen" που συναρμολογούνται στην Τουρκία (Aksaray) για τις ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας αυτής
Το 1992 η σειρά W461 αντικαθιστά στις γραμμές παραγωγής την W460. Το "G-Wagen" απλοποιείται και τα διαθέσιμα μοντέλα περιορίζονται από 6 σε 3:
- 230GE (M102 E23, 4-κύλινδρος, 2298 κυβ.εκ., 122 HP βενζινοκινητήρας),
- 290GD (OM602 D29, 5-κύλινδρος, 2874 κυβ.εκ., 95HP κινητήρας ντήζελ),
- 290GDT (OM602 D29LA, 5-κύλινδρος, 2874 κυβ.εκ., 120HP turbo κινητήρας ντήζελ)
H σειρά W462 περιλαμβάνει αποκλειστικά τα CKD (Completely Knocked Down) στρατιωτικά οχήματα που συναρμολογούνται στην Ελλάδα για τις ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων.
Τέλος η παραγωγή της πολυτελούς σειράς W463 αρχίζει το 1990, με συνολικά 9 "top-end" μοντέλα, που σκοπό έχουν την ικανοποίηση της επιθυμίας των πελατών για πολυτέλεια και ανέσεις:
- 230GE / G230 (M102 E23, 4-κύλινδρος, 2299 κυβ.εκ., 125 HP βενζινοκινητήρας),
- 300GE / G300 (M103 E30, 6-κύλινδρος, 2960 κυβ.εκ., 170 HP βενζινοκινητήρας),
- G320 (M104 E32, 6-κύλινδρος, 3199 κυβ.εκ., 210 HP βενζινοκινητήρας),
- G320 V6 (M112 E32, 6-κύλινδρος, 3199 κυβ.εκ., 215 HP βενζινοκινητήρας),
- G500 V8 (M117 E50, 8-κύλινδρος, 4973 κυβ.εκ., 241 HP βενζινοκινητήρας),
- 250GD (OM602 D25, 5-κύλινδρος, 2497 κυβ.εκ., 94 HP κινητήρας ντήζελ),
- 300GD / G300D (OM603 D30, 6-κύλινδρος, 2996 κυβ.εκ., 113 HP κινητήρας ντήζελ),
- G300DT (OM606 D30LA, 6-κύλινδρος, 2996 κυβ.εκ., 177 HP turbo κινητήρας ντήζελ),
- 350GDT (OM603 D35A, 6-κύλινδρος, 3449 κυβ.εκ., 136 HP turbo κινητήρας ντήζελ).
Και οι τρείς σειρές παραγωγής πρόσφεραν ένα 3-θυρο σεντάν με κοντό σασσί (2400 χιλ.), ένα 5-θυρο σεντάν με μακρύ σασσί (2850 χιλ.) και ένα 2-θυρο ανοιχτό (gabrio) με κοντό σασσί. Οι σειρές W460 and W461 επιπλέον πρόσφεραν και ένα φορτηγάκι (κοντό ή μακρύ σασσί) και ένα σασσί-καμπίνα, στο οποίο μπορούσε να τοποθετηθεί οποιαδήποτε καρότσα.
Το "G-wagen" γίνεται στρατιωτικό...
Οι πρώτοι αγοραστές της στρατιωτικής έκδοσης του "G-Wagen" είναι η Συνοριακή Αστυνομία της Ομοσπονδιακής Γερμανίας (Bundesgrenzschutz), ο Νορβηγικός, ο Ινδονησιακός και ο Αργεντινός Στρατός και, αργότερα, ο Ελβετικός Στρατός, ο Αυστριακός και η πλειοψηφία των Στρατών του ΝΑΤΟ. Κάπως έτσι δικαιώνεται και ο τίτλος του "Εύρω/ΝΑΤΟ-τζιπ". Τελευταία μέλη που προσχωρούν στο "G-Wagen" Club είναι οι Πεζοναύτες των Η.Π.Α., στα τέλη του 1999 (62 290GD με μακρύ σασσί και την κωδική ονομασία "IFAV" - Interim Fast Attack Vehicle) και ο Καναδικός Στρατός με μια παραγγελία 824 "G-Wagen".
Τα στρατιωτικά "G-Wagen" εξακολουθούν να βγαίνουν από τις γραμμές παραγωγής του εργοστασίου της GFG στο Graz και η Mercedes Benz εγγυάται την αδιάκοπη παραγωγή του μέχρι το 2025. Παράλληλα από το 1982 εξάγεται σε μορφή CKD (Completely Knocked Down) κιτ και συναρμολογείται στην Τουρκία, στην Ελλάδα (ΕΛΒΟ Α.Ε.) και στη Γαλλία (μοντέλο P4 -Peugeot- αλλά με Γαλλικό κινητήρα και διαφορικό).
Το G-wagen στον Ελληνικό Στρατό
Το "G-Wagen" κατασκευάζεται ή καλύτερα συναρμολογείται στην Ελλάδα από την Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων Α.Ε. (ΕΛΒΟ Α.Ε.), μετά από άδεια της Daimler Benz AG. Το όχημα παραδίδεται στην ΕΛΒΟ κυριολεκτικά σε εξαρτήματα (Completely Knocked Down kit / CMD kit), εκτός από το διαφορικό και τους άξονες. Όλα τα Ελληνικά οχήματα φέρουν το σήμα της Mercedes Benz στο καπώ.
Η ΕΛΒΟ ιδρύεται το 1972 και αρχικά έχει την επωνυμία Steyr Hellas S.A. Το 1987, μετά την μεταβίβαση των Αυστριακών μετοχών στο Ελληνικό Δημόσιο, η εταιρία μετονομάζεται σε "Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων Α.Ε.". Το εργοστάσιο της εταιρίας βρίσκεται στην Βιομηχανική Ζώνη της Σίνδου Θεσσαλονίκης και σε αυτό συναρμολογούνται τα 240GD/24 (0,25 τόνοι) και 290GD/28 (1,5 τόνοι).
MB 240GD/24 & 290GD/24, σειρά W462
Τα πρώτα "G-Wagen" που συναρμολογούνται στην Ελλάδα ήταν τα 240GD σειράς W462 (4-κύλινδρος κινητήρα ντήζελ OM616D24 των 2399 κυβ.εκ, ισχύος 72 ίππων DIN) με κοντό μεταξόνιο 2400 χιλ. δίθυρη καμπίνα πληρώματος με μαλακιά οροφή και ικανότητας μεταφοράς φορτίου 0,25 τόνων. Τα οχήματα της σειράς W462 είναι πανομοιότυπα με αυτά της W460 που κατασκευάζει η GFG.
Σταδιακά, τα 240GD αντικαθιστούν τα απαρχαιωμένα και μηχανολογικά γερασμένα Willys Μ38Α1, Ford M151A1 και Volkswagen Type-181 του Ελληνικού Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας. Μέχρι σήμερα υπολογίζεται ότι έχουν κατασκευαστεί 8.500-9.000 "G-Wagen" σε διάφορες παραλλαγές: Μεταφορέας προσωπικού/φορτίου (η συνηθέστερη παραλλαγή), Όχημα Διοίκησης, Ασθενοφόρο και Φορέας Οπλισμού.
Γύρω στα 1992 ο 4-κύλινδρος κινητήρας OM616D24 αντικαθίσταται από τον 5-κύλινδρος OM602D29 (2874 κυβ.εκ., ισχύος 95 ίππων DIN). Ο κινητήρας αυτός τοποθετείται και στα 250 δεξιοτίμονα "G-Wagen" που συναρμολογεί η ΕΛΒΟ για τον Κυπριακό Στρατό.
Διοικητικό, Νοσοκομιακό
Τυπικό όχηματα διοίκησης 240GD εφοδιασμένο με ασύρματο AN/VRC-46 (πομποδέκτης RT-524), τοποθετημένο πίσω από τη θέση του οδηγού.
Λόγω της Παρέλασης, έχει αφαιρεθεί το roll-bar και το αδιάβροχο πλαστικοποιημένο κάλυμα.
290GD/24 κατασκευασμένο για τις Ένοπλες Δυνάμεις της Κυπριακής Δημοκρατίας. Εϊναι δεξιοτίμονο, με διαφορετικά φώτα στο πίσω μέρος και στόμιο καυσίμων,
έχει μπλοκέ διαφορικό και διαφορετική παραλλαγή από την Ελληνική
(φωτογραφία: © ΕΛΒΟ)
MB 290GD/28, σειρά W462
Το 290GD είναι το νέο όχημα 1,5 τόνου που αντικατέστησε τα M37, M715 and M601 "Power Wagon" (!!!) του Ελληνικού Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας. Είναι ουσιαστικά μια επιμηκυμένη παραλλαγή του 240GD με ενισχυμένο σασί, μεταξόνιο 2850 χιλ., 5-κύλινδρο κινητήρα OM602D29 (2874 κυβ.εκ., ισχύος 95 ίππων DIN) και δίθυρη καμπίνα πληρώματος με σκληρή οροφή.
© Δημήτρης Λαμπαδίτης